Przedmiot i cel pracy: W artykule dokonano analizy wpływu, zastosowanych w Polsce w ramach I filaru Wspólnej Polityki Rolnej, instrumentów fakultatywnych na średni poziom wsparcia gospodarstw w poszczególnych województwach. Materiały i metody: W badaniach posłużono się danymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zastosowano metody ilościowe i analityczne, w szczególności symulacje oraz porównawczą analizę wariantową. Wyniki: Zastosowane w Polsce instrumenty fakultatywne spowodowały wzrost średniego poziomu pomocy w gospodarstwach zlokalizowanych w Polsce środkowej i środkowo-wschodniej. Z kolei w województwach Polski północnej, zachodniej i południowej średnia kwota wsparcia na gospodarstwo byłaby wyższa, gdyby nie wdrażano instrumentów fakultatywnych. Wnioski: Analiza wpływu płatności redystrybucyjnej oraz wsparcia związanego z produkcją na średnią kwotę pomocy na gospodarstwo w poszczególnych województwach pozwala zauważyć duże podobieństwo skutków stosowania tych instrumentów pod względem kierunku oddziaływania na badaną zmienną. Zasadniczo wprowadzenie, zarówno płatności redystrybucyjnej, jak i wsparcia związanego z produkcją (wszystkie formy tego wsparcia traktowane łącznie), spowodowało spadek średniej kwoty pomocy na gospodarstwo w tej samej grupie województw i jednocześnie wzrost tej wielkości w pozostałych województwach (w porównaniu do sytuacji, w której kwoty przeznaczone na finansowanie tych instrumentów zostałyby rozdysponowane w ramach jednolitej płatności obszarowej).